Çocuğum Başkalarına Zarar Veriyor
Bütün insanlar öfke duygusuna sahiptir. Çocuklar da zorlandıkları durumlar karşısında öfkelenebilirler. Özellikle 1-2 yaş civarında bu öfkeyi fiziksel olarak dışarı vurmaya başlarlar. Bu durum itme, vurma, ısırma, çizme ve atma gibi çeşitli şekillerde olabilir.
Peki şiddet içeren davranışlar hangi zamanlarda görülmektedir?
Çocuğun gücünü göstermeye çalıştığı anlaşmazlık, inatlaşma durumlarında ya da duygusal olarak kendini kontrol edemediği zamanlarda, şiddet içeren bu davranışlarıyla ilgi çektiğini düşündüğünde görülebilir. Öfke aynı zamanda pek çok duygunun dışarıdan görünen hali olabilir. Çocuklar üzüldüklerinde, hayal kırıklığı yaşadıklarında, suçlu hissettiklerinde bu hislerini cümlelere dökemeyip dışarıya öfke ile yansıtabilirler. Şimdi bu durumda neler yapacağımıza bakalım.
Küçük çocuklarda zarar verme davranışlarında ne yapalım?
– Öncelikle zarar vermesine izin vermeyin.
– Onu tutun veya kucağınızdan nazikçe yere bırakın.
– Basit ve net bir ifade kullanın. “Kimseye vurulmaz”, “bu insanlara zarar verir”, “canımızı acıtır.”
– Şiddete şiddetle karşılık vermeyin.
– Çocuk öfkelendiğinde ve hemen arkasından şiddetin geleceğini düşündüğünüzde yanında olup olayı anlamaya çalışın.
– “Arkadaşının oyuncağını almasını istemiyordun, şimdi ondan geri isteyelim mi?” gibi kendini ifade etmesini destekleyin. Ya da “kızdığını anlıyorum, seni itmesinden hoşlanmadın ama vurmamalısın, vurmak zarar verir.” deyin.
– Eğer çocuk uyguladığı şiddet sonrasında kuralların esnediğini görürse ya da istediği yapılırsa bu durum zarar vermelerini artıracaktır. Nötr kalmaya çalışın.
– Şiddeti gördüğü kanalları tıkayın.
– Ailede fiziksel veya duygusal şiddet uygulayan biri varsa yardım almasını teşvik edin.
– Çocuğunuzun izlediklerini ve duyduklarını takip edin. Yaşına uygun içerikler keşfetmesini sağlayın.
– Gün içinde çocukla serbest oyunu oynayın.
– Sanat veya spor aktivitelerine yönlendirin.
Son olarak eğer zarar verme davranışları kalıcı ve sık bir hal almaya başladıysa bir ruh sağlığı uzmanından yardım alabilirsiniz.
